Adresses utiles Wie kan mij helpen in Brussel?

Parentale burn-out treft minstens 5% van de ouders in België, voornamelijk moeders

19 mei 2025

Parentale burn-out is een syndroom dat, volgens een internationale studie door de Université catholique de Louvain (UCL), 5 tot 10% van de Belgen treft, en voornamelijk vrouwen. Uitputting, verzadiging, verlies van plezier en distantiëring van de ouderrol zijn enkele van de eerste tekenen van dit syndroom. Er bestaan een aantal preventieve en curatieve hulpmiddelen voor ouders, zoals online platforms, evenementen, podcasts, enz. Maar op de eerste plaats kunnen ze terecht bij de hulplijn SOS Burn-out Belgique. 

Parentale burn-out is een syndroom dat in opmars is en vooral westerse, individualistische landen treft. Over het algemeen duurt zo’n burn-out enkele maanden. Het mag niet verward worden met een (postnatale) depressie of de babyblues: bij een parentale burn-out gaat het volgens professionals over chronische stress van de ouder met een gebrek aan middelen om dit te compenseren. Voor ouders die verstrikt raken in de dagelijkse sleur, of alleenstaande ouders, is het moeilijk een stapje terug te zetten om een parentale burn-out te voorkomen. Op het internet vind je allerlei advies over voeding, slapen, vrijetijdsbesteding en het emotionele welzijn van kinderen. Experts adviseren je om de zaken op een rijtje te zetten en in plaats van zelf alle hooi op je vork te nemen, een beroep te doen op je omgeving, vrienden en familie om jezelf een pauze te gunnen. Maar bovenal moet je minder van jezelf eisen en aan de alarmbel trekken als je je uitgeput begint te voelen.

“Het gaat om een extreme uitputting in de ouderrol. Het gaat om ouders die zichzelf volledig leeg hebben gemaakt, die niets meer kunnen geven en die hun rol eigenlijk niet meer kunnen vervullen, ook al zijn ze daartoe verplicht,” legt ze uit. Helaas heeft België het ongelukkige voorrecht een van de landen ter wereld te zijn waar parentale burn-out het vaakst voorkomt.” Isabelle Roskam, moeder van vijf kinderen, heeft een doctoraat in de psychologische wetenschappen en is professor ontwikkelingspsychologie aan de Université catholique de Louvain.

Oorzaken van parentale burn-out

Parentale burn-out heeft allerlei oorzaken, maar ze hebben allemaal een kenmerkgemeen: een emotionele en/of fysieke overbelasting die groeit tot het ondraaglijk wordt. Het is wanneer je je kinderen zo goed mogelijk wil opvoeden, wanneer je een enorme verantwoordelijkheid op jezelf legt, wanneer je rollen combineert en alles goed wilt doen, dat de burn-out zich ontwikkelt. Volgens de experts zijn er verschillende oorzaken:

  • een van de belangrijkste oorzaken is een overvloed aan verantwoordelijkheden. Het is de opeenstapeling van taken die snel ondraaglijk kan worden. Vooral als het gepaard gaat met een intense mentale belasting;
  • onrealistische verwachtingen van ouders zijn een secundaire maar zeer actuele oorzaak. Veel ouders voelen zich verplicht om een niveau van perfectie na te streven dat bijna onhaalbaar is. Dit gevoel wordt opgewekt door de sociale druk die via sociale netwerken wordt gevoed. Dit kan leiden tot gevoelens van mislukking en frustratie;
  • een gebrek aan steun van de familie of sociaal isolement kunnen de situatie ook verergeren. Als een ouder niemand heeft om advies of hulp aan te vragen, neemt het risico op een parentale burn-out toe.

En dat kan ernstige gevolgen hebben. Daarom mag je het als ouder niet minimaliseren en moet je psychologische/psychotherapeutische hulp zoeken. Afhankelijk van het profiel en de behoeften van de ouder kan de zorg individueel of in groep worden verleend. Beide methoden hebben elk hun voordeel. In feite is het net zo belangrijk een parentale burn-out te voorkomen als te genezen. Eerstelijnsprofessionals (artsen, kinderartsen, kinderpsychiaters, verpleegkundigen en verloskundigen, opvoeders, maatschappelijk assistenten, gezinsbemiddelaars, coaches, enz.) spelen een belangrijke rol om uitgeputte ouders te identificeren. – Gelezen op de website van Burnout Parental

Een website voor ouders en professionals

Hoofdpagina van de website Burnout Parental

Isabelle Roskam en Moïra Mikolajczak, beiden moeder en professor aan de Université catholique de Louvain, richtten samen een website op. Daarop bieden ze nuttige, betrouwbare informatie voor ouders, naasten en professionals. De site bevat verschillende categorieën met de symptomen van parentale burn-out, een wetenschappelijk goedgekeurde diagnostische test en informatie over de oorzaak en gevolgen van het syndroom. Ook nieuws met betrekking tot parentale burn-out wordt gedeeld, zoals conferenties, lezingen en lijsten met opgeleide professionals. De twee doctoren in de psychologische wetenschappen beheren ook de website van het Training Institute for Psychology & Health waarop gecertificeerde opleidingen en online cursussen worden aangeboden aan professionals in de (geestelijke) gezondheidszorg en het onderwijs die zich willen specialiseren. Op de website Burnout Parental kunnen ouders een online test nemen om erachter te komen of ze een parentale burn-out hebben of er risico toe lopen. Heb ik een parentale burn-out?

→ Naar de website: Parentale burn-out

Dit heeft veel te maken met de manier waarop we naar kinderen kijken, die veranderd is. In de loop van de twintigste eeuw zijn we het kind niet meer gaan zien als een verwaarloosbare entiteit, maar als een heilig wezen, wiens ontwikkeling en geluk in het middelpunt van alles moet staan en wiens belangen voorrang hebben op alle andere. Dit leidde als apotheose in 1989 tot het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Als gevolg hiervan heeft Europa zelfs commissies opgericht om na te denken over wat een “goede ouder” inhoudt – Isabelle Roskam

Een tentoonstelling om het bespreekbaar te maken

Affiche van de tentoonstelling “Que du bonheur ? L’après naissance sans tabou”.

“Que du bonheur ?  L’après-naissance sans tabou” is een tentoonstelling voor (toekomstige) ouders en professionals die met potentiële ouders werken, zoals opvoeders, psychologen, maatschappelijk assistenten en zorgpersoneel. Zoals we allemaal weten, kan elke ouder het moeilijk krijgen na de geboorte. De tentoonstelling bevat interactieve elementen zoals originele installaties, educatieve inhoud, getuigenissen en videofragmenten. Elke manier om ouders die het moeilijk hebben te steunen, is een goede manier. De tentoonstelling loopt van 9 mei tot en met 9 juni 2025 in B3 (Place des Arts 1, Luik). Een aantal aspecten wordt uitgelicht:

  • het fysieke: het post partum beïnvloedt je hele lichaam;
  • het psychologische: het post partum beïnvloedt je ziel;
  • de omgeving van de ouders: het post partum beïnvloedt je relatie tot anderen;
  • het sociopolitieke: het post partum beïnvloedt je relatie tot de wereld.

            Lees er hier meer over: “Que du bonheur ?”, een tentoonstelling over de periode na de geboorte in Luik – Born in Brussels

Een hulplijn

Hulplijn SOS Burn-out Belgique

SOS Burn-out Belgique werd opgericht in 2022 en is een hulplijn voor informatie, links en adviezen, activiteiten en hulpmiddelen. Het is echter geen traditionele noodlijn. SOS Burn-out Belgique is erkend door het AVIQ en heeft tot doel de geestelijke gezondheid van alle medeburgers te bevorderen. Hiertoe biedt het duidelijke, praktische informatie over het syndroom (tekenen, symptomen, rechten en plichten) en professionele verwijzingen naar gespecialiseerde diensten. Sinds enige tijd biedt SOS Burn-out Belgique  een herbronningsverblijf midden in de natuur aan mensen die uitgeput zijn of een burn-out hebben. Tijdens dit vierdaagse verblijf worden activiteiten georganiseerd door de vzw Therra waarbij de deelnemers in de natuur wordt ondergedompeld of simpelweg kunnen praten met lotgenoten.

→ SOS Burn-out Belgique

→ 081 39 72 00 of secretariat@sosburnout.be

↓ Franstalige video over de verblijven die SOS Burn-out Belgique aanbiedt ↓

Andere hulpmiddelen

Er zijn ook andere hulpmiddelen om ouders te helpen:

Gerelateerde artikelen