Elk jaar op 20 november staan de rechten van kinderen centraal. Het is hét moment om stil te staan bij het ontstaan van deze dag, waarom ze zo belangrijk is, enkele actuele cijfers en wat deze dag betekent. Zo zijn er onder meer het jaarverslag van de algemeen afgevaardigde voor de rechten van het kind (Délégué général aux droits de l’enfant, hierna: DGDE), Unicef Frankrijk en zijn Observatorium voor de rechten van het kind en natuurlijk het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Al deze initiatieven zetten zich in voor de rechten van kinderen in België en wereldwijd.

Ter gelegenheid van de Internationale Dag van de Rechten van het Kind werd het verslag van de DGDE, Solayman Laqdim, voorgesteld aan het parlement en de regering van de Federatie Wallonië-Brussel en besproken tijdens een openbare zitting op 18 november. Eerder dit jaar publiceerde de DGDE ook een nieuw nummer van zijn online magazine Prends-en-d’la graine. Dit magazine behandelt op een moderne, toegankelijke en begrijpelijke manier thema’s rond kinderrechten. → Om de rechten van kinderen nog beter te verdedigen en te promoten, kreeg de website van de DGDE een volledige make-over.

“Op deze dag viert Unicef, het Kinderfonds van de Verenigde Naties, de vooruitgang die is geboekt om ervoor te zorgen dat elk kind, ongeacht wie het is, ten volle van zijn rechten kan genieten. Toch tonen de cijfers aan dat er nog enorme uitdagingen zijn om kinderrechten overal werkelijkheid te maken. Daarom strijdt Unicef al meer dan 75 jaar elke dag voor dit doel.” Unicef

Unicef

Om een beter beeld te krijgen van de complexe situaties waarin miljoenen kinderen wereldwijd leven, deelt Unicef enkele cijfers. Hoewel het Kinderrechtenverdrag het meest geratificeerde internationale verdrag inzake mensenrechten is, zijn kinderrechten nog lang niet vanzelfsprekend. Miljoenen kinderen moeten elke dag zien te overleven en hun fundamentele rechten opeisen:

• Elk jaar sterven 1,7 miljoen kinderen jonger dan vijf jaar door milieuproblemen die verergerd worden door klimaatverandering.
• Wereldwijd gaan 250 miljoen kinderen tussen zes en achttien jaar niet naar school, waarvan 129 miljoen meisjes.
• 200 miljoen kinderen jonger dan vijf jaar lijden aan voedselarmoede, de belangrijkste oorzaak van ondervoeding.
• Dagelijks sterven meer dan 1.000 kinderen jonger dan vijf jaar door vervuild water.

Het Franse Observatorium voor de rechten van het kind

Op de website van Unicef Frankrijk lezen we: “Het Observatorium is een uniek initiatief. Voor het eerst in Frankrijk ontwikkelt Unicef een oplossing om deze essentiële gegevens te benutten en zichtbaar te maken, zodat de situatie van kinderrechten, vooral in Frankrijk, beter kan worden geëvalueerd.” Het Observatorium is een online platform dat toegankelijk is voor het brede publiek, kinderrechtenactivisten, onderzoekers, instellingen en media, en werd opgericht door Unicef Frankrijk.  Het wil de toegang tot gegevens over kinderrechten vergemakkelijken en richt zich op zes thema’s: demografie, onderwijs, armoede, bescherming en migratie, gezondheid en mentale gezondheid, en de mening van het kind.

→ Meer over het Franse Observatorium voor de rechten van het kind – Unicef

Jaarverslag van de DGDE

In België heeft de DGDE, Solayman Laqdim, zijn jaarverslag gepubliceerd. Dit verslag schetst de stand van zaken van kinderrechten in Franstalig België. Het verslag draagt dit jaar de titel Des maux aux mots (Van pijn naar woord).  Op de website van de DGDE staat het volgende: “Deze nieuwe editie focust op de mentale gezondheid van jongeren, een cruciaal thema dat alle besproken onderwerpen doorkruist: school, digitalisering, pesten, handicap, ballingschap, jeugdhulp, vroege kinderjaren, ecologische kwesties en meer.  Het verslag benadrukt de alarmerende signalen van kinderwelzijn en pleit voor een samenleving die luistert, waar de stem van jongeren gehoord en serieus genomen wordt.”

→ Lees het jaarverslag 2025 van de DGDE

Verdrag inzake de Rechten van het Kind

Op 20 november 1989 werd in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties unaniem het Verdrag inzake de Rechten van het Kind aangenomen. Maar liefst 197 landen hebben zich ertoe verbonden dit verdrag na te leven. Omdat kinderen geen stemrecht hebben, zijn ze afhankelijk van volwassenen.  Dit verdrag herinnert ons eraan dat hun toekomst op het spel staat en dat ze rechten hebben. Het verdrag steunt op vier fundamentele principes: non-discriminatie, het belang van het kind staat voorop, het recht op leven, overleven en ontwikkeling en het respect voor de mening van het kind. “Het verdrag is meer dan een zeer symbolische tekst: het legt de fundamentele rechten van kinderen vast en is juridisch bindend voor de ondertekenende staten. Deze staten moeten regelmatig verslagen publiceren, zodat het VN-Comité voor de Rechten van het Kind de naleving kan controleren.“, aldus Unicef op zijn website. Vorig jaar vierde het Verdrag inzake de Rechten van het Kind zijn zesendertigste verjaardag.

→ Meer over het Verdrag inzake de Rechten van het Kind