Nu we steeds vaker te lang aan schermen gekluisterd zijn en overprikkeling dagelijkse kost is, spelen kinderen anders en minder vaak buiten dan de vorige generaties. Voor de allerkleinsten is het nochtans essentieel om hun leefwereld te verkennen. Dat is zelfs cruciaal voor hun motorische, cognitieve en sociale ontwikkeling. Om dat thema aan te kaarten, heeft Born in Brussels deelgenomen aan een conferentie van de Franstalige organisatie Yapaka rond het aanmoedigen van spelen en spelletjes als voedingsbodem voor de ouder-kindrelatie. We vatten de belangrijkste ideeën voor jullie samen.

Je kind dat zich over iets verwondert, iets ontdekt, stilletjes glimlacht of in lachen uitbarst: is er iets mooiers? Spelen is ongetwijfeld de meest verrijkende fysieke en mentale activiteit voor een kind. Ouders vervullen een sleutelrol als begeleiders van hun kinderen, niet alleen in het leven maar ook in het veelzijdige universum van de spelletjes. Er zijn er immers zoveel dat het meerdere levens zou kosten om ze allemaal te spelen. Soms heb je niets meer nodig dan wat improvisatietalent en je verbeelding, soms is het meer uitgebreid met een mooi spelbord of een pak kaarten. Maar het plezier is steeds gegarandeerd, en een uitnodiging van je kind om mee te spelen altijd even onweerstaanbaar. Op spelen staat per slot van rekening geen leeftijdsgrens.

“Spelen is uitermate belangrijk voor kinderen. Door te spelen ontwikkelen ze zichzelf, ontdekken ze de wereld, temmen ze hun angsten, leren ze samenleven en creëren, enz. Spelen is geen louter vermaak, het is de noodzakelijke voedingsbodem voor kinderen om te kunnen groeien en een actieve rol te leren spelen in hun eigen leven en in de wereld om hen heen.” Fabien Joly, klinisch psycholoog, revalidatiespecialist voor gecombineerde psychische en motorische aandoeningen, doctor in de psychopathologie.

Oorzaak en gevolg

Ouders herbeleven hun eigen kindertijd door de ogen van hun kleine spruit. Spelen met je kind is ook zorg dragen voor het kind in jezelf als ouder. Het is een manier om je eigen speelsheid weer tot leven te wekken. En gedeelde pret is dubbele pret! Die speelsheid is niet voor alle ouders vanzelfsprekend. Maar voor sommigen lukt het plotseling wel, en dat maakt de ouder-kindrelatie alleen maar sterker.

“Spelen vormt en verrijkt de band tussen ouder en kind. Er zijn geen eisen of verwachtingen; spelen draait om samenzijn, aandacht hebben voor elkaar en vreugde beleven. Je mag zijn wie je bent. Spelen is een ongedwongen ontmoeting. Kinderen ervaren dat ze gezien en gehoord worden, dat ze erkend worden en dat er met ze gesproken wordt. Voor ouders is het een kans om te (her)ontdekken hoe leuk spelen, samenzijn, uitvinden, fantaseren en zich met van alles en nog wat amuseren is.” Fabien Joly.

Veilig ontwikkelen

Voor ouders en professionals in de perinatale sector zijn spelletjes een middel om een veilige omgeving te creëren waarin kinderen vrij of met begeleiding hun verbeelding kunnen ontwikkelen. Je kind laten experimenteren, zoeken en zich openstellen voor de wereld geeft je kind ook meer zelfvertrouwen en geloof in het eigen kunnen. Maar hoe pak je het aan als je kind met (of zonder) jou wil spelen?

“Speel met om het even wat en om het even waar, laat je kind met leeftijdsgenootjes spelen en speel samen met je kind, met wat het leven te bieden heeft: woorden, gebaren, geluiden, blikken en alledaagse voorwerpen. Denk aan een laken dat een hut wordt, een lepel een toverstaf, een autorit een verhalenuurtje, enz. Die alledaagse momenten aangrijpen om te spelen zorgt voor een gevoel van veiligheid en vertrouwen, en ontwikkelt en versterkt de relatie.” Fabien Joly.

Ideeën voor ouder-kindactiviteiten

Op Born in Brussels vind je een speciale pagina voor ouders met jonge kinderen die op zoek zijn inspiratie voor gezinsactiviteiten. Of je nu houdt van musea, parken, (binnen)speeltuinen, boerderijen, bibliotheken of workshops (muziek, gebarentaal, dans, wellness en massages voor baby’s, zwemlessen voor baby’s), er is voor elk wat wils.

→ Ontdek activiteiten voor kleuters en ouders in Brussel

Spelletjesboek Jeu t’aime

De laatste editie van het Franstalige spelletjesboek Jeu t’aime met nieuwe illustraties en teksten is sinds half november beschikbaar via de website van Yapaka. Het boek nodigt ouders uit om spelletjes in al hun mogelijke vormen te herontdekken, herinneringen aan kinderspelletjes op te halen en samen te spelen met hun kinderen. Aan de hand van korte teksten, concrete ideeën en poëtische illustraties wordt spelen terug de spil van het dagelijks leven. Het boek is in de eerste plaats bedoeld voor gezinnen, maar is ook een waardevol naslagwerk voor professionals die ouders en kinderen begeleiden.

→ Bestel het Franstalige spelletjesboek Jeu t’aime (editie 2025)