In 2023 hebben de Brusselse politici de ambitie geuit om een strategie uit te werken die de perinatale sector ondersteunt. Zo werd eind 2023 het Geïntegreerd Welzijns- Gezondheidsplan, met een luik over perinatale zorg, goedgekeurd. Daarnaast worden vanaf januari, in drie fasen, nieuwe normen voor de kwaliteit en toegankelijkheid van Brusselse ziekenhuizen ingevoerd, ook voor de perinatale sector.
Born in Brussels zet zich in om ouders en professionals te informeren over nieuwe ontwikkelingen in de Brusselse perinatale sector. Elk jaar zijn er nieuwe elementen die het vermelden waard zijn. Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan is weliswaar niet nieuw, maar het is belangrijk om te weten dat het perinatale luik eindelijk is goedgekeurd en binnenkort zal worden toegepast. Daarnaast werd het startschot gegeven voor de nieuwe normen inzake toegankelijkheid en zorgkwaliteit voor alle Brusselse ziekenhuizen. Er zijn specifieke regels voor perinatale zorg, die ingevoerd worden in januari 2024, september 2024 en mei 2025.
Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan: ontwikkeling van een strategie voor perinatale zorg in Brussel
Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan (GWGP) is het resultaat van een langdurig proces en werd in december 2023 goedgekeurd door het Brussels Parlement. Het heeft als doel het welzijns- en gezondheidsbeleid te integreren, met de nadruk op gezondheidsbevordering, toegang tot rechten en diensten, en de vermindering van sociale ongelijkheid in gezondheid.
De perinatale sector kreeg een prominente plaats in het GWGP, gelet op de sociale ongelijkheid in verband met geboortes in Brussel. Omdat de eerste 1000 dagen van een kind bepalend zijn, beveelt het plan aan om te investeren in preventie rond de zwangerschap, geboorte en de vroege kinderjaren. Dat zijn cruciale momenten voor het ontstaan van sociale ongelijkheid in gezondheid.
Dit zijn de punten die het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan wil verbeteren:
– Kindersterfte verlagen
Een van de belangrijkste doelstellingen van het GWGP is de kindersterfte verlagen, vooral doodgeboorte en perinatale sterfte. Die problemen zijn nauw verbonden met de bestaansonzekerheid van bevolkingsgroepen. Het plan wil vroegtijdig optreden door zwangere vrouwen in kwetsbare situaties volledige medische en sociale opvolging te bieden, waarbij de obstakels van de institutionele versnippering van perinatale zorg overwonnen worden.
– Gynaecologisch en verloskundig geweld bestrijden
Het GWGP zet zich ook in voor de strijd tegen gynaecologisch en verloskundig geweld en tegen genitale verminking van vrouwen. Het plan zal de bewustmaking en voorlichting van de doelgroepen en professionals in de volledige perinatale sector versterken om dergelijk geweld te voorkomen en te bestrijden.
– Seksueel overdraagbare aandoeningen voorkomen
Als antwoord op de hogere prevalentie van bepaalde seksueel overdraagbare aandoeningen in Brussel wil het GWGP ondersteuning bieden aan de actoren in het veld die verantwoordelijk zijn voor de preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Zo draagt het plan bij aan een totaalaanpak om de seksuele gezondheid in Brussel te verbeteren.
→ Meer informatie: https://www.brusselstakescare.be/wp-content/uploads/2022/10/PSSI_2023_NL_FINAL-1.pdf
Nieuwe normen voor de toegankelijkheid en de zorgkwaliteit van Brusselse ziekenhuizen
De Brusselse ministers hebben onlangs een revolutionair besluit goedgekeurd om de perinatale zorg in Brusselse ziekenhuizen te verbeteren. Die reeks baanbrekende maatregelen is bedoeld om de coördinatie tussen ziekenhuizen en vroedvrouwen te versterken, om thuiszorg na de bevalling te verzekeren. Vrouwen die ervoor kiezen om tijdens hun zwangerschap thuis opgevolgd te worden door een vroedvrouw, kunnen die begeleiding ook in het ziekenhuis krijgen, wat een belangrijke vooruitgang betekent voor de totaalzorg tijdens de periode rond de geboorte.
Daarnaast bevordert het besluit een algemene reorganisatie van de ziekenhuisdiensten om de toegang tot het recht op euthanasie en abortus te verzekeren, de zorgcontinuïteit tussen medische teams te verbeteren en de samenwerking tussen ziekenhuizen en thuiszorgdiensten te versterken, met name voor geestelijke gezondheidszorg en palliatieve zorg. Zorginstellingen worden ook aangemoedigd om hun beleid voor voortdurende kwaliteitsverbetering te formaliseren, met een regelmatige bijwerking en monitoring op basis van indicatoren die de GGC heeft vastgesteld. Tegelijkertijd moeten ze inspanningen voor milieubeheer bevorderen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Die vernieuwingen treden stapsgewijs in werking, in januari 2024, september 2024 en maart 2025.
Enkele cijfers
Elk jaar zijn er meer dan 22.000 geboortes op het grondgebied van Brussel-Hoofdstad, in een cultureel zeer diverse omgeving. Brussel wordt bovendien gekenmerkt door sterke sociaal-economische, demografische en gezondheidsverschillen tussen de verschillende wijken. 41% van de kinderen en jongeren groeit op in een gezin waar het inkomen onder de armoederisicogrens ligt. 12% van de huishoudens zijn eenoudergezinnen, waarbij de ouder in 86% van de gevallen een vrouw is. Het kindersterftecijfer is tweemaal zo hoog (5/1.000) in huishoudens zonder inkomen als in huishoudens met twee inkomens, en ook de levensverwachting bij de geboorte verschilt aanzienlijk naargelang van het sociaal-economische niveau van de woongemeente. Die cijfers en de vaststellingen die daaruit voortvloeien, wijzen op grote uitdagingen om ervoor te zorgen dat alle Brusselse kinderen gezond en wel kunnen opgroeien.