Ter gelegenheid van Vaderdag, die we in België elk jaar op de tweede zondag in juni vieren, deelt een van de drie teamleden van Born in Brussels wat het met hem deed toen hij onlangs voor de tweede keer papa werd.
Born in Brussels informeert toekomstige en nieuwe ouders, koppels met een kinderwens, kwetsbare mama’s en natuurlijk ook papa’s, die niet in de kou mogen blijven staan. De website biedt een brede waaier aan informatie over gezondheid en welzijn tijdens de zwangerschap, perinatale geestelijke gezondheid, voeding voor baby’s, activiteiten voor de allerkleinsten en zelfs een SOS-rubriek en een rubriek over rechten en procedures. Nu ik mezelf al bijna twee jaar teamlid van Born in Brussels mag noemen, is daar recent een prachtige titel bijgekomen: papa van een tweede zoontje. Die ervaring wil ik graag met jullie delen. Ik leg op mijn manier uit wat die gebeurtenis betekent qua organisatie, betrokkenheid en compromissen en bespreek ook welke rol je als papa kan spelen. Wat kan je als papa betekenen tijdens de zwangerschap en de bevalling en welke veranderingen brengt dit met zich mee?
“Het is een voorrecht om opnieuw papa te worden. Het heeft me nog dankbaarder gemaakt voor het leven. Ik geniet nog intenser van alle kleine momenten, hoe eenvoudig ook, die ik gelukkig mag meemaken.”
Context
Mijn vrouw, onze twee jaar oude zoon Gabriël en ik verhuisden in december 2023 naar Vlaanderen, aan de rand van Brussel. Gabriels geboorte in het Delta Ziekenhuis in 2022 is zeer vlot verlopen. Door de afstand en om praktische redenen moesten we echter van ziekenhuis veranderen. Dit keer was het dichtstbijzijnde – en hopelijk ook het beste – het Erasmusziekenhuis. Toen ons project “baby 2” eenmaal van start was gegaan, moesten we ook op zoek naar een nieuwe gynaecoloog. Die verandering is niet eenvoudig, maar we moesten het onszelf gemakkelijk maken en hopen dat het contact met de nieuwe gynaecoloog net zo goed zou zijn.
Al na de eerste consultatie was mijn vrouw overtuigd en gerustgesteld. Oef! Op de kraamafdeling van het Erasmusziekenhuis krijgen de verloskundigen veel autonomie, zowel tijdens het opvolgen van de zwangerschap als bij de bevalling, die ze soms helemaal voor hun rekening nemen. Omdat die werking enigszins nieuw was voor ons, zijn we daar niet lichtvaardig overheen gegaan.
Maar we hebben ons al snel laten overtuigen door een aantal factoren: het ziekenhuis is modern en nabij, de professionals zijn geruststellend en hebben aandacht voor hun patiënten en je kan de lokalen bezoeken voor de grote dag aanbreekt. Je leest er meer over in dit artikel: De gloednieuwe kraamafdeling in het Erasmusziekenhuis met aandacht voor het ritme en de keuze van de patiënt. Een paar weken voor de geboorte kregen we met z’n drieën (of eigenlijk met z’n vieren als je baby 2 meetelt), in de kraamafdeling van het Erasmusziekenhuis samen met andere koppels informatie van een verloskundige die even innemend als zorgzaam was. Ik ben een van die mannen die – zonder mezelf te willen vleien – niet louter meedoet of zijn partner begeleidt, maar intens met haar meeleeft en volledig betrokken is bij ons gezamenlijke project. Aangezien ik de baby niet kan voldragen, draag ik bij waar ik dat wel kan. Dat vraagt niet alleen tijd, toewijding en organisatie, maar ook goede communicatie tussen beide ouders – een hele klus. Zonder te willen overdrijven, zou ik zelfs zeggen dat dit geen persoonlijke keuze is, maar een kans om er, als toekomstige papa; te zijn wanneer je nodig bent, om beschikbaar en aanwezig te zijn bij de meeste afspraken voor je baby. Ga zo vaak mogelijk mee en geniet ervan; je zal er geen spijt van krijgen! In ieder geval was het voor mij essentieel om bewust aanwezig te zijn tijdens de bevalling en op mijn eigen manier zo actief en betrokken mogelijk te zijn.
“Toen Evan uit de buik van zijn mama kwam, voelde ik zowel haar opluchting na bijna negen maanden zwangerschap, als angst voor wat de opvoeding van twee kinderen van ons ging vragen.”
Het lange wachten
De eerste keer dat ik papa werd, was bij de geboorte van Gabriel. Dat was een unieke en bijzondere ervaring. Ik werd bedolven onder een lawine van geluk die me vleugels gaf en mijn leven betekenisvoller heeft gemaakt. Vele mensen vertellen over dat grootse moment, we zien het soms op televisie en maken er ons op de een of andere manier een voorstelling van. We vrezen het ergste, kijken ernaar uit of worden – maar al te vaak – ongeduldig. Maar als het moment aangebroken is, doen al die bezorgdheden er niet meer toe; of liever gezegd, denken we er niet meer aan. De geboorte van je kind is het enige wat dan bestaat. Na een zeer goede eerste ervaring was mijn prioriteit voor deze tweede bevalling om zowel geruststellend en zorgzaam te zijn als de persoon op wie mijn vrouw op kon vertrouwen, iemand bij wie ze rust vond. Dat lijkt misschien logisch, maar dat is het niet altijd.
Ik neem jullie iets verder terug in de tijd, naar de eerste maanden van haar zwangerschap. Van de beruchte misselijkheid is mijn vrouw toen gespaard gebleven. Volgens gynaecologen is de kans op misselijkheid inderdaad kleiner als je een jongetje verwacht, maar dat verschilt natuurlijk van persoon tot persoon. Zij was bij de gelukkigen en de zwangerschap is over het algemeen goed verlopen. Althans de eerste vijf maanden. Want hoe meer de baby groeit, hoe meer plaats hij inneemt in het lichaam van de mama. Dat leidt onvermijdelijk tot pijn en moeilijke momenten die nu eenmaal bij een zwangerschap horen. Om dat ongemak te verlichten, maakte ik haar aan het lachen (of deed een poging tot), luisterde ik naar haar, gaf ik haar tijd voor zichzelf, kookte ik wat vaker, zorgde ik voor haar en probeerde ik haar leven gemakkelijker te maken. Gabriel is een lief kind dat niet moeilijk doet en vooral… de hele nacht doorslaapt! Het slaappatroon van je baby is erg belangrijk en zadelt veel ouders met heel wat zorgen op, vooral mama’s. In dit artikel vertelt een uitgeputte jonge moederdat ze een slaapcoach heeft ingeschakeld. Ik moet bekennen dat wij ons meer zorgen maakten over wat ons op het organisatorische vlak te wachten stond toen Evan in ons leven kwam. Zijn naam is overigens geen verrassing meer, die hadden we al bekendgemaakt. We waren zo gewend geraakt aan het leven met z’n drieën en alles ging zo goed bij ons thuis, dat het moeilijk was om ons voor te stellen hoe dat met z’n vieren zou zijn. Maar dat ging snel werkelijkheid worden en we moesten er ons goed op voorbereiden.
“Als je als koppel een stevige basis hebt en goed georganiseerd bent, is het veel gemakkelijker om een nieuw kind in je gezin te verwelkomen. Goed georganiseerd zijn, ook op voorhand, is absoluut noodzakelijk.”
De bevalling
De geboorte naderde met rasse schreden en, in tegenstelling tot Gabriel, kwam Evan al na 38 weken ter wereld, wat iets te vroeg is. In België duurt een volledige zwangerschap meestal tussen 37 en 42 weken. Intussen waren we ons volop aan het voorbereiden. Niet zozeer op het onbekende, maar op mogelijke onvoorziene gebeurtenissen. We probeerden zo vooruitziend mogelijk te zijn om niets aan het toeval over te laten. We hadden van tevoren een lijst opgesteld en daarop wilden we alle, of toch zoveel mogelijk, vakjes aankruisen, zoals de geboortekoffer alvast in de auto zetten. Daar kwam uiteraard niets van terecht, de koffer was nog maar net ingepakt of we moesten al vertrekken. Toch waren we niet helemaal onvoorbereid.
Het was al na middernacht toen we naar het ziekenhuis vertrokken en mijn schoonzus kwam babysitten op Gabriel, die in bed lag. Eenmaal in het ziekenhuis werden we begroet door een verloskundige. Ze stelde vast dat de vliezen van mijn vrouw waren gebroken, hoewel zij dacht dat ze maar een paar druppels had verloren. De weeën zouden dus niet lang meer op zich laten wachten en een opening van een aantal centimeters kondigde de komst van onze baby aan. Op dat moment bedroeg die opening twee centimeter op een schaal van tien, wat dus niet veel is. Daarna werden we naar een ruime en comfortabele verloskamer gebracht. Een andere verloskundige in opleiding controleerde Evan en mijn vrouw, die een intense pijn begon te voelen. Ik probeerde haar lijden zo goed en zo kwaad als het ging te verzachten door mijn handen op haar onderrug te leggen. Eenmaal je in het ziekenhuis bent, vervaagt je tijdsbesef. We waren al een paar uur in die verloskamer toen de baarmoederhals zich nog maar tot vier centimeter had geopend. De epidurale kwam ter sprake. Ook dat is het voordeel van een tweede bevalling: je weet iets beter wat je nog te wachten staat.
Een epidurale anesthesie of ruggenprik is een lokale verdovingstechniek die in de rug van de aanstaande mama wordt geplaatst om de pijn tijdens de bevalling te verlichten. Onze beslissing was snel genomen: we schakelden de anesthesist in. Die volgde de procedure nauwgezet op door veel vragen te stellen voordat ze de verdoving toediende, wat misschien even vervelend kan zijn maar uiteindelijk alleen maar positief is. Eenmaal mijn vrouw verlost was van de pijn, duurde het minder dan een uur voordat ze de baby voelde komen. Net als de vorige keer wilde ik de bevalling van zo dichtbij mogelijk meemaken. Ik keek er echt naar uit om met mijn zoontje naar huis te gaan. Na de eerste duw van mijn vrouw duurde het niet meer dan een kwartier voordat hij zich liet zien. Dankzij het geweldige werk van de twee verloskundigen kon ik mijn tweede zoon al snel in mijn armen houden en hem op de borst van zijn mama leggen. Wat een opluchting! De emoties gierden door mijn lijf, ik was diep geraakt. Het was een van de mooiste momenten van mijn leven.
“Met twee kinderen wordt je geluk bijna drie keer zo groot. Dat zie je in de ogen van je partner, je oudste kind en in die van jou als papa.”
Wat verandert er met de komst van een tweede kind?
Sinds zijn komst heeft Evan natuurlijk ruimte ingenomen. Hoewel ons huis groot genoeg is, wordt de woonkamer toch een beetje ingepalmd door zijn babybox, speelmat, aankleedkussen, luiers, flesjes, melkpoeder en ga zo maar door. Onze oudste is nu drie en is erg blij met zijn broertje. Hij is nieuwsgierig en observeert en knuffelt hem graag. Zijn mama is op haar beurt snel hersteld van de bevalling. Het was eigenlijk een bijna perfecte geboorte. In de praktijk vraagt de komst van een tweede kind natuurlijk heel wat toewijding. Ik noem het bewust geen werk, want het is ons leefproject, de basis van ons gezin.
Als je voor het eerst ouder wordt, is alles nieuw. Je ontdekt zelfs een andere kant van jezelf, in je rol als ouder. Een kindje verwelkomen vraagt om een nieuwe organisatie, dat spreekt voor zich. Een goede organisatie gaat nu eenmaal hand in hand met comfort. Maar ook al is elk kind anders, de basis en dagelijkse handelingen veranderen niet echt. Hoewel onze ervaring echt wel in ons voordeel speelt, moesten we weer in het babyritme komen. Gelukkig komen die reflexen vrij snel terug. Ik word er een beetje nostalgisch van als ik Gabriel zie, die naast zijn kleine broertje van amper vijftig centimeter bijna een reus lijkt. En als je als ouders van twee kinderen ook nog een actief sociaal leven wil leiden, is communicatie cruciaal. Dat klinkt eenvoudig, maar is soms moeilijk in de praktijk te brengen. Je moet de juiste manier vinden. Uiteindelijk is dat wel waar het allemaal op neerkomt. Goede communicatie kan je doen groeien als koppel, door samen het hoofd koel te houden op de moeilijkere momenten en elkaar te steunen wanneer dat nodig is. Verlies ook je hobby’s niet uit het oog: blijf sporten en je familie en vrienden zien. Tijd doorbrengen buiten de cocon van je gezin kan overbelasting of zelfs een burn-out helpen voorkomen. Tijd voor jezelf nemen is dus geen verwaarloosbare luxe, maar bijna onmisbaar voor het persoonlijke welzijn van elke ouder.
Om alles in goede banen te leiden, delen we de vele kleine zorgtaken voor onze twee kinderen. Een onevenwichtige taakverdeling kan immers snel voor spanningen zorgen. Mijn getuigenis is zeker niet bedoeld om koppels met een kinderwens te ontmoedigen. Het is een van de vele geboorteverhalen door de ogen van een papa. Neerpennen wat je hebt meegemaakt laat je niet alleen toe de gebeurtenissen en scènes te herbeleven, maar stelt je ook in staat je dagelijkse handelingen vanop een afstand te beschouwen, als een soort gratis psychoanalyse. Ik hoop dat dit een inspiratie mag zijn voor wie naar een kind verlangt en kersverse ouders, en dat het mensen aanmoedigt om hun avontuur te delen.
“Twee kinderen opvoeden is heel wat, zelfs voor mijn vrouw en ik. Ik heb dan ook veel bewondering voor alleenstaande ouders, van wie de meesten alleenstaande mama’s zijn. Het is een hele kunst om voor een kind te zorgen en het op te voeden. Op je eigen ervaring steunen voelt natuurlijk aan, maar je moet jezelf in twijfel durven trekken en je afvragen of wat je doet goed en geschikt is voor je kind. Dat is een hele opgave.”
Samuel Walheer
→ Uw getuigenissen – Born in Brussels