Ter gelegenheid van de Internationale Dag van de Verloskundige zet Born in Brussels een belangrijke speler in de schijnwerpers: de International Confederation of Midwives  (ICM). Dit jaar is het thema Midwives: Critical in Every Crisis (verloskundigen zijn essentieel in elke crisis). De campagne is een pleidooi voor hun cruciale rol en biedt naast online evenementen ook een toolkit die voor iedereen beschikbaar is. Zo wil de ICM verloskundigen en hun vaardigheden eren en benadrukken dat hun beroep al eeuwenlang en wereldwijd onmisbaar is.

In België zetten de Vlaamse Beroepsorganisatie van Vroedvrouwen en de Union Professionnelle des Sages-Femmes (UPSFB) zich in voor meer erkenning voor het beroep, zowel bij patiënten als bij andere gezondheidszorgprofessionals. Born in Brussels schreef overigens al verschillende artikels over acties en bekommernissen van de UPSFB: Verloskundigen zijn aan het eind van hun La­tijn (artikel in het Frans), Telematicapremie: vroedvrouwen opgeroepen om te solliciteren, Verloskundigen zijn het zat! (artikel in het Frans) en Verloskundigen roepen op tot deconventionering voor een betere terugbetaling van de zorg.

De beste job ter wereld?

“Oorspronkelijk waren verloskundigen personen die kennis over vrouwen hadden vergaard. Ze hielpen en ondersteunden vrouwen tijdens bevallingen. Vandaag is het een erkend beroep, hoewel het volgens sommigen nog aan erkenning ontbreekt. Verloskundigen volgen een vierjarige opleiding met theorie en praktijk om zich voor te bereiden op wat sommigen het mooiste beroep ter wereld noemen. Daarnaast moet de verworven kennis worden aangevuld met menselijke kwaliteiten zoals geduld, empathie, luistervaardigheid, welwillendheid, teamgeest, aanpassingsvermogen, besluitvorming, observatie en veelzijdigheid. Koppels die een kind verwachten begeleiden en mama’s tijdens de verschillende fasen van het moederschap opvolgen behoren tot de bekendste taken van een verloskundige. Verloskundigen werken in verschillende omgevingen, zoals kraamafdelingen, eenheden voor hoogrisicozwangerschappen, bij patiënten thuis, in centra voor gezinsplanning, in medische huizen of zelfs voor hulporganisaties. Ze kunnen zowel als zelfstandige als in loondienst werken en hebben vaak een variabel uurrooster (met nacht- en weekendwerk). Het is een job die veel zelfopoffering vereist maar ook een enorm positieve impact heeft.

“In het geval van een crisis zijn wij een van de eersten die ingrijpen”

Verloskundigen spelen een essentiële rol tijdens crisissen en door ervoor te zorgen dat gezondheidszorgsystemen in staat zijn de gezondheid en rechten van alle gemeenschappen te beschermen, zelfs in de moeilijkste situaties. Ze werken samen met de gemeenschappen waarin ze leven en hebben het vertrouwen van de mensen die ze helpen. Bij door een crisis veroorzaakte complicaties zoals seksueel geweld, zwangerschapsverlies en seksueel overdraagbare aandoeningen zijn ze een van de eersten die ingrijpen, levensreddende zorg bieden met minimale middelen, essentiële middelen verdelen en zorgcontinuïteit garanderen.” Sandra Oyarzo Torres, voorzitter van de ICM.

Waarom dit thema?

Zoals we tijdens de COVID-19-crisis hebben gezien, zijn de (para)medische beroepen inderdaad essentieel. Elke crisis brengt een tsunami aan uitdagingen met zich mee. Verloskundigen zijn daarbij onmisbaar, want ze zijn vertrouwenspersonen, ondersteunen het gezondheidssysteem met hun deskundigheid en verlenen tot 90% van de gezondheidsdiensten (op seksueel, reproductief, maternaal en neonataal vlak), zelfs tijdens crises. Zoals de ICM op haar website aangeeft, volbrengen verloskundigen immers een aantal cruciale taken:

• zorgen voor veilige bevallingen en pre- en postnatale zorg verlenen;
• anticonceptie geven, uitgebreide abortuszorg verlenen en zorg toedienen aan slachtoffers van gendergerelateerd geweld;
• borstvoeding bevorderen en ervoor zorgen dat pasgeborenen veilige, schone en betrouwbare voeding krijgen;
• gemeenschappen voorlichten en voorbereiden door de nodige kennis en hulpmiddelen te geven om veilig en gezond te blijven in noodsituaties.

→ Ontdek de toolkit van de ICM

↓ Video gepubliceerd door de ICM: Midwives: Critical in Every Crisis ↓

De LulLABy Experience is terug van weggeweest, tot grote vreugde van groot en klein. LulLABy is een laboratorium dat deel uitmaakt van de Faculté de Psychologie, des Sciences de l’Education et de Logopédie van de Université libre de Bruxelles (ULB). Het richt zijn onderzoek op de cognitieve ontwikkeling van baby’s en organiseert interactieve workshops rond de vijf zintuigen (gepland op 7 mei 2025). Deze gratis ervaring mag je niet missen en gaat door in juni, juli en volgend jaar.

De LulLABy Experience is een goedhartig en altruïstisch initiatief om onderzoek en kennis over de mogelijkheden van zuigelingen te delen met het grote publiek. De workshops, die bedoeld zijn voor ouders en hun baby’s, werden gelanceerd op initiatief van Les P’tits Bouts, een team onderzoekers van LulLABy, een laboratorium van de Faculté de Psychologie, des Sciences de l’Education et de Logopédie van de ULB.

“Onze workshops zijn bedacht om de zintuigen van baby’s te stimuleren en zijn bedoeld om gezinnen een unieke en verrijkende ervaring te bieden waarbij de allerkleinsten nieuwe dingen kunnen ontdekken en ouders de ontwikkeling van de vijf zintuigen van hun kind beter kunnen begrijpen.” Les P’tits Bouts.

Alle zintuigen worden geprikkeld

Ouders met een baby van vier tot achttien maanden kunnen deelnemen aan de LulLABy Experience. Om de praktische organisatie voor gezinnen te vergemakkelijken, zijn oudere broers en zussen ook welkom. De LulLABy Experience biedt de allerkleinsten dus workshops rond de vijf zintuigen (reukzin, gezicht, gehoor, tastzin en smaak). Zo kunnen de baby’s nieuwe ervaringen opdoen en krijgen de ouders meer inzicht in de ontwikkeling van hun kind. LulLABy voegt eraan toe: “De baby’s kunnen er spelen met voorwerpen met verschillende texturen, luisteren naar geluiden, nieuwe smaken ruiken en proeven, felle kleuren bekijken, enz. Al die activiteiten dragen zowel afzonderlijk als gezamenlijk bij tot hun globale ontwikkeling.”

Praktisch

Er waren verschillende datums gepland. Momenteel is de laatste vrije datum woensdag 7 mei 2025. Je kan je eenvoudig inschrijven door deze datum en het gewenste tijdslot te selecteren. Als je je bevestiging ontvangen hebt, mag je op 7 mei naar de workshop bij Usquare (vlak bij het station van Etterbeek).

→ Schrijf je in voor een workshop op 7 mei 2025

En voor degenen die de ervaring missen, worden de workshops herhaald in juni en juli, en volgend jaar weer. In de tussentijd is hier een boekje met de belangrijkste fasen van de ervaring → De LulLABy Exerience sensorische workshops

De Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (VVOG) deelt haar beoordeling van de belangrijkste toekomstige uitdagingen voor het beroep, waaronder de impact van sociale media, de plaatsing van een spiraaltje, het nationaal plan rond endometriose, verwijsbrieven, teleconsultaties en de begeleiding van kwetsbare zwangere vrouwen. De Specialist – een publicatie van de grootste medische persgroep van België – nam onlangs deel aan het laatste congres van de vereniging.

Het team van Born in Brussels volgt al die vrouwgerelateerde onderwerpen uiteraard op de voet, van de kinderwens en de zwangerschap tot de geboorte en de eerste duizend levensdagen van een kind. Zo publiceerden we al artikels over endometriose (Franstalig artikel),gynaecologisch en obstetrisch geweld (Franstalig artikel), hoe de socialmedia-account mon.gyneco gynaecologie laagdrempeliger maakt (Franstalig artikel) en teleconsultaties. In dit artikel vatten we de belangrijkste punten uit het artikel van De Specialist samen.

Rekening houden met sociale media

Op haar lentecongres besprak de VVOG de uitdagingen waar de gynaecologie voor staat. De impact van sociale media stond daarbij centraal. Gynaecologen zijn zich er steeds meer van bewust dat hun patiënten via die kanalen informatie halen zonder dat altijd met hun arts te bespreken. “Om hierop in te spelen, overwegen we om zelf actiever te worden op sociale media: met plannen voor een Instagramkanaal. Onze voorzitter, dr. Koen Traen, kwam ook met het idee om jobstudenten geneeskunde en communicatie in te zetten om TikTokfilmpjes met betrouwbare informatie te maken en zo desinformatie tegen te gaan.”

Veel gynaecologen weten slechts gedeeltelijk wat er circuleert op platforms zoals TikTok. Het gaat nochtans vaak om nepnieuws over anticonceptie, hormoonbehandelingen of vruchtbaarheid. Maar sommige apps die de vruchtbaarheid monitoren zijn wél betrouwbaar, al zijn ze minder doeltreffend om een zwangerschap te voorkomen. “Ze zijn echter vergelijkbaar met condoomgebruik”, zegt VVOG-woordvoerster dr. Isabelle Dehaene.

Richtlijnen voor de plaatsing van spiraaltje

Een ander actueel thema is de onderschatting van de pijn die samengaat met de plaatsing van een spiraaltje. “Vanuit de beroepsgroep (dr. Jan Bosteels) wordt gewerkt aan richtlijnen rond spiraalplaatsing, en er loopt een onderzoek naar pijnvrijere methoden. Ander interessant onderzoek dat nog in een beginstadium staat maar veelbelovend is, heeft te maken met de invloed van onze voeding op de kwaliteit van de eicel.”

Ook endometriose komt regelmatig in het nieuws. Zo heeft de Kamer onlangs een nationaal plan goedgekeurd dat nu in de praktijk moet worden gebracht.

Verder zijn de permanentie- en wachtdiensthonoraria van de gynaecologen onlangs bekendgemaakt. Dat heeft de rol van verwijsbrieven onder de aandacht gebracht en de mogelijke aanpassingen die sommige centra in hun wachtlijsten kunnen aanbrengen om de zorgcontinuïteit te garanderen.

Teleconsultaties blijven in gebruik

Een ander aandachtspunt waren de teleconsultaties. Volgens een enquête door De Specialist en MediSfeer behoren gynaecologen tot de specialismen die er het vaakst gebruik van maken, vooral om resultaten te verklaren of opvolging te garanderen.

Gynaecologen beschouwen teleconsultaties als een kosteneffectieve manier voor routineopvolgingen. Uiteraard vereist die praktijk duidelijke richtlijnen. Maar de recente intrekking van de terugbetaling roept vragen op voor de toekomst. Consultaties op afstand besparen immers tijd en geld, want patiënten hoeven niet terug te komen voor minder belangrijke zaken. Ondertussen blijven ziekenhuizen teleconsultaties registreren om er cijfers over te hebben.

De eerste duizend dagen

Tot slot wordt er binnenkort een webinar georganiseerd om de inhoud en de rollen te verduidelijken van het programma rond de eerste duizend dagen, een onderdeel van het interfederaal plan voor geïntegreerde zorg onder leiding van minister Vandenbroucke. “Het traject voor kwetsbare zwangere vrouwen is al goed gedefinieerd, maar het algemene kader voor die doelgroep moet nog worden verduidelijkt.”

Gedeeld door Samuel Walheer

Elk jaar worden wereldwijd meer dan 13 miljoen baby’s te vroeg geboren, zo blijkt uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO). Ook in België ervaren heel wat gezinnen de impact van een vroeggeboorte. Griselda en Enzo, de ouders van de kleine Azùra, maken het van dichtbij mee. Hun dochter werd te vroeg geboren en ligt in het ziekenhuis in Nîmes – een rit van 150 kilometer per dag voor haar ouders. De Franse vereniging SOS Préma, erkend door het Franse ministerie van Volksgezondheid, vraagt met dit aangrijpende verhaal aandacht voor de dagelijkse strijd van dit gezin. 

Vroeggeboorte komt regelmatig aan bod bij Born in Brussels, in artikels zoals: Premature baby’s: enkele artikels over deze wijdverspreide kwestie,Prédire l’accouchement prématuré, ce sera bientôt possible (et révolutionnaire !) (enkel beschikbaar in het Frans), “La peur au ventre” : puissant témoignage sur la prématurité (enkel beschikbaar in het Frans) en Vroeggeboorte: de WGO en UNICEF luiden de alarmbel over deze “stille noodsituatie”. SOS Préma laat op dit moment van zich horen over een thema dat talloze gezinnen raakt – in Frankrijk, maar ook in België – en waarbij de aanwezigheid van ouders bij hun te vroeg geboren kinderen cruciaal is. Hun standpunten sluiten sterk aan bij wat ook sommige gezinnen in ons land meemaken.

“Deze situatie is onaanvaardbaar!” zegt Charlotte Bouvard, voorzitter van SOS Préma. “Toch krijgen we regelmatig noodkreten van ouders binnen. De kosten voor brandstof, tolwegen en parkeren – dat in de buurt van ziekenhuizen steeds vaker betalend is – lopen snel op. Tel daar nog de oppaskosten voor de andere kinderen bij en het wordt voor veel gezinnen simpelweg onmogelijk om elke dag hun pasgeboren baby in het ziekenhuis te bezoeken. Wij vragen alleen dat ouders bij hun te vroeg geboren kindje kunnen zijn. Het is van levensbelang!”

{Persbericht (in het Frans): Le combat des parents de prématurés doit cesser!}

Griselda en Enzo hebben de pers ingeschakeld, omdat ze elke dag moeten knokken om aan het bed van hun dochter Azùra te staan. Ze werd geboren na vijf maanden zwangerschap, woog slechts 630 gram, en ligt in het ziekenhuis van Nîmes,150 kilometer van huis. Een onhoudbare situatie, die allerminst uniek is: elk jaar zitten duizenden ouders in exact dezelfde positie. Al 20 jaar waarschuwt SOS Préma overheidsinstanties voor de schrijnende situatie van ouders van te vroeg geboren baby’s, die klem zitten tussen de noodzaak om dicht bij hun baby te zijn, zoals de medische wereld vraagt, en de logistieke en financiële obstakels. Toch lijkt de boodschap maar niet door te dringen.

Aanwezigheid van de ouders is van vitaal belang

Toch bevestigen wetenschappelijke studies, met bijzonder duidelijke bewijzen, dat de aanwezigheid van ouders bij hun te vroeg geboren baby geen optie is, maar een vitale zorg. De aanwezigheid van de ouders speelt een belangrijke rol in de neurologische ontwikkeling van de baby, vermindert het risico op complicaties en verkort de verblijfsduur in het ziekenhuis. Ontwikkelingszorg, de individuele zorg voor het kind en zijn familie, is onmogelijk zonder de voortdurende aanwezigheid van de ouders.

Ontwikkelingszorg is geen luxe, maar een noodzaak

Het argument dat er geen ruimte is voor ouders, of dat het een last zou zijn voor het ziekenhuis, is niet langer houdbaar. De verdeling van middelen in het land is schandalig en onrechtvaardig! Ziekenhuizen zoals dat van Créteil hebben goed begrepen dat de constante aanwezigheid van de ouders van prioritair belang is voor de gezondheid van het kind. Daar zijn op de afdeling neonatale intensieve zorg sinds kort kamers beschikbaar voor ouders. Deze oplossingen moeten overal in de zorginstellingen worden doorgevoerd.

Ongelijkheid in neonatale zorg is onaanvaardbaar

Zich in de schulden steken, in bestaansonzekerheid terechtkomen of de gezondheid van hun baby opofferen: voor sommige ouders is dit een onmogelijke keuze, die een falend volksgezondheidsbeleid en een zorg met twee snelheden in Frankrijk aan het licht brengt. Deze ongelijkheden vertalen zich ook in dramatische cijfers over de babysterfte, die de laatste twintig jaar zijn gestegen en Frankrijk van de tweede naar de tweeëntwintigste plaats in Europa hebben doen zakken.

Referentiekader

De regering heeft nochtans in 2021 het Charte du nouveau-né hospitalisé (Handvest van het gehospitaliseerde pasgeboren kind) goedgekeurd, als onderdeel van het programma voor de eerste duizend dagen van het kind. Dit handvest, ontwikkeld door SOS Préma en de Franse vereniging voor neonatologie SFN, wordt ondersteund door alle beroepsverenigingen in de perinatale zorg. In dit handvest gaan ouders en zorgverleners op basis van tien punten de verbintenis aan om te voldoen aan de essentiële behoeften van de baby. Het biedt een referentiekader om zorg te garanderen die gericht is op het kind en zijn gezin. Zo garandeert het eerste punt de voortdurende aanwezigheid van minstens één van de twee ouders bij de pasgeborene.

SOS Préma doet meer dan aan de alarmbel trekken en eist nu ook concrete oplossingen:

• faciliteiten die zijn aangepast aan de voortdurende aanwezigheid van ouders op alle neonatologieafdelingen, in heel Frankrijk, voor alle kinderen, zonder uitzondering en zonder extra kosten voor het gezin;
• nationale financiering om toegang tot deze zorg te garanderen totdat herinrichtingen plaatsvinden, en dit in alle ziekenhuizen, op een eerlijke manier;
• en de eindelijke oprichting van een Hoog Commissariaat voor Kinderen, zoals de regering had aangekondigd, en waar iedereen in de perinatale zorg op wacht, om eindelijk de behoeften van kinderen en gezinnen centraal te stellen in het regeringsbeleid.

Krachtige verbintenis van de Franse regering

De verwaarlozing van te vroeg geboren baby’s en hun ouders is een schande voor ons land. We kunnen niet langer wachten. We eisen een krachtige verbintenis van de regering om ervoor te zorgen dat elk kind, elke ouder, een gelijke kans en de best mogelijke omstandigheden krijgt om deze strijd te doorstaan die een sneeuwbaleffect heeft en op lange termijn grote sociale, menselijke en medische gevolgen kan hebben. Er is niets fragieler dan een te vroeg geboren baby, en dit kind, net als alle andere pasgeboren kinderen, is de volwassene van morgen, van onze toekomst. Het is tijd dat onze samenleving eindelijk haar verantwoordelijkheid neemt en dat de regering een gezondheidsbeleid voor de lange termijn invoert.

Gedeeld door Samuel Walheer

Wil je uit de dagelijkse sleur ontsnappen, op adem komen, dansen, herbronnen, plezier maken met vriendinnen of gewoon even alles vergeten? Dan is “Maman va danser” (mama gaat dansen) je op het lijf ge­schre­ven! Het oorspronkelijk Duitse concept komt nu ook naar België. Die dansavonden zijn speciaal voor mama’s die allemaal hetzelfde meemaken, maar ook voor vrouwen die gewoon willen ontspannen met een toffe afterworkparty. Hou de socials in het oog!

“Maman va danser” kent een groeiend succes. De afgelopen maanden heeft het concept overal in Frankrijk zijn intrede gedaan, tot grote vreugde van vele mama’s. Het zal niet lang meer duren voordat het ook in België in zwang raakt. Vrouwen die zin hebben in een feestje krijgen zo de kans om een hele avond te genieten van een concept dat gewijd is aan hun geestelijke gezondheid. De kers op de taart is dat je je niet schuldig hoeft te voelen, want over het algemeen beginnen de events kort na de werkuren. Je kan dus voor middernacht naar huis gaan om de volgende ochtend voor je kinderen te zorgen.

“We vliegen er meteen in, super efficiënt! We verliezen geen tijd zodat we vroeg naar huis kunnen bij onze partner en kinderen.” Julie, 37, communicatieverantwoordelijke, in een interview door de RTBF.

Een verademing

Dat het concept aanslaat hoeft niet te verbazen. Voor veel mama’s blijft er naast de dagelijkse taken weinig of geen ruimte over voor hun eigen activiteiten. Naast het werk, de zorg voor de kinderen en het huishouden is tijd voor zichzelf maken een echte uitdaging voor hen. De feestjes zijn dus een echte verademing, want ze bieden mama’s – en andere vrouwen – een moment alleen voor hen (dus zonder mannen).

“Het zijn afterworkparty’s van 19 tot 22 uur en exclusief voor vrouwen, in de eerste plaats voor mama’s maar ook voor anderen. Vrouwen die willen ontspannen na een werkdag of de rush met de kinderen na school (huiswerk, bad, eten) zijn allemaal welkom“, zegt Constance d’Amécourt, die de Soirées Diva in Parijs organiseert en door de RTBF werd geïnterviewd.

Gewoon top!

Een atypische locatie, een speciaal decor, een buffet, muziek, stras en glitter: ziehier het magische recept voor een geslaagde avond speciaal voor mama’s. Het succes van de events is dus geen toeval. Bovendien hebben ze vele voordelen:

• Het is een avond zonder mannen waar je helemaal jezelf kan zijn, zonder druk of verleiding en zonder gestoord te worden, en dat is geruststellend.
• Je vindt er een zorgzame gemeenschap die je niet veroordeelt. Je beleeft gewoon een avond vol plezier en verbondenheid met andere vrouwen.
• Je kan even alles vergeten: er is geen dresscode en er zijn geen gsm’s, zodat je volop kan genieten.
• Het is een fysieke en emotionele uitlaatklep: je kan je laten gaan in een veilige omgeving en je zelfvertrouwen herwinnen – en dat doet deugd.

“Als er ook mannen zijn, besteden vrouwen meer aandacht aan hun uiterlijk, vragen ze zich af wat anderen van hen zullen denken of willen ze verleiden”, zegt Isaure, mama van twee kinderen, in een interview door de RTBF.

Therapeutische voordelen

“Maman va danser” is dus veel meer dan een avondje uit: het is een echte therapie op zich. De sfeer, de muziek, de verbondenheid met andere mama’s en zelfs het simpele idee dat je je helemaal kan laten gaan, geven het zelfvertrouwen van vele vrouwen een boost en verlaagt en hun stressniveau. De deelnemers bloeien helemaal open. Het concept heeft zijn vele voordelen al in het buitenland bewezen en binnenkort kan je er ook in België van genieten.

Samuel Walheer