Op de afdeling moeder en kind van het UMC Sint-Pieter hebben externe professionals (verloskundigen en anderen) nu vrij toegang tot een technische eenheid die is uitgerust met de modernste technologie. Die gloednieuwe ruimte werd ingehuldigd op 5 mei, de Dag van de Verloskundige.

“Dit project sluit aan bij de wens van ons team van de afdeling moeder en kind om natuurlijke bevallingen aan te moedigen door samen te werken met perinatale professionals. Daar is ook steeds meer vraag naar van aanstaande ouders. Dankzij continue zorg kunnen we daaraan voldoen. Door de technische eenheid in het UMC Sint-Pieter toegankelijk te maken voor externe professionals, kunnen ze samenwerken met het multidisciplinaire team dat 24 uur per dag beschikbaar is. Ze beschikken over een omgeving waar plaats is voor mobiliteit en loslaten en in geval van onvoorziene omstandigheden of complicaties kunnen ze altijd een beroep doen op de modernste technologie”, verduidelijkte het team van de kraamafdeling bij de opening.

Aangepaste en veilige ruimtes

De voorzieningen passen binnen de filosofie die het ziekenhuis bij de begeleiding van geboorten volgt. De nieuwe omgeving loopt daarom voor op de medische behoeften en houdt alle deskundigen in de buurt, maar dat belet niet dat er bij elke geboorte ruimte is voor intimiteit en geruststelling.

Een technische eenheid in het bevallingskwartier

Die nieuwe technische eenheid, die toegankelijk is voor externe verloskundigen, bevindt zich in het hart van het bevallingskwartier van het UMC Sint-Pieter. Dat kwartier bestaat uit negen verloskamers en twee ruimtes voor keizersneden. De dienst Neonatologie, gelegen op de verdieping boven de verloskamer, is via een interne trap verbonden met de technische eenheid. Dat betekent dat de ruimte zeer goed is omringd en in geval van problemen ook veilig is.

“Zodat alle vrouwen geïndividualiseerde kwaliteitszorg krijgen die gericht is op hun behoeften en die van hun baby(‘s)”

“We proberen er als ziekenhuis voor te zorgen dat alle vrouwen geïndividualiseerde kwaliteitszorg krijgen die gericht is op hun behoeften, die van hun baby(‘s) en hun gezin. Daarbij stellen we de band tussen ouder en kind zo veel mogelijk centraal. We willen dat deze unieke ervaring zo positief en kwalitatief mogelijk verloopt, ongeacht de medische en sociale omstandigheden”, vertelde Julie Belhomme, hoofd van de dienst Verloskunde, aan haar collega’s van het ziekenhuis in de brochure waarin de technische eenheid wordt voorgesteld.

Alle 40 gemeentelijke kinderdagverblijven in Brussel zouden binnenkort wasbare luiers moeten invoeren. Deze belangrijke beslissing, die momenteel nog wordt getest, is het resultaat van een verontrustende vaststelling: de 1.210.000 vuile luiers in deze centra vertegenwoordigen jaarlijks 240 ton afval!

Formeel heeft de gemeenteraad het licht op groen gezet voor een openbare dienstverleningsovereenkomst die de organisatie en uitvoering van de verhuur van luiers, de verhuur van transportzakken voor schone en vuile luiers, de recuperatie van vuile luiers, de reiniging en sterilisatie ervan, het onderhoud en de herverdeling ervan in de crèches, alsook een informatiecampagne voor het personeel omvat.

Succes van het eerste experiment

Volgens Arnaud Pinxteren, schepen van Kinderopvang (Ecolo), heeft de Stad in oktober 2020 een eerste contract voor 12 maanden toegekend voor de twee “historische” ecocrèches. Gezien het succes van het experiment werd afgelopen juli een nieuw contract van 12 maanden gegund voor de eerste twee crèches en de geleidelijke komst van zes crèches en een inloopcentrum.

Hoe zit het met de kosten van de operatie?

Het geplande bedrag is 1.600.000 euro (inclusief BTW) over 48 maanden. Volgens de heer Pinxteren wordt dit deels gedekt door de ecocrèchesubsidie (180.750 euro). Het wordt ook gedeeltelijk gedekt door de bijdrage van de ouders in de kosten (271.524 euro incl. btw). Met het systeem kunnen ook de kosten voor het ophalen van restafval worden vermeden (geraamd op +/- 80.000 euro). Dit betekent een netto jaarlijkse kost van ongeveer 40.000 euro voor de stad.

Ten slotte moet ook worden opgemerkt dat de hygiënenormen van de ONE, Opgroeien en het FAVV uiteraard worden nageleefd. En dat het wassen en steriliseren op een milieuvriendelijke manier gebeurt. De kans is dus groot dat alle 40 gemeentelijke kinderdagverblijven geleidelijk aan dit nieuwe systeem zullen overnemen.

De rubriek Agenda op de website van Born in Brussels, naast de schuifbalk, bevat voortaan een maandelijkse kalender waarop niet alleen de geplande evenementen per maand staan. U kunt u er ook uw eigen evenementen aan toevoegen.  

Als u naar beneden scrolt, ziet u onder de kalender de optie Een evenement publiceren. Daarmee krijgt u toegang tot een gedetailleerd formulier om uw evenement te registreren.  

Sommige van die evenementen zullen ook in onze maandelijkse nieuwsbrief BiBnews verschijnen. Abonneer er u dus zeker op!  

Bovendien komen uw evenementen op onze Facebook- en Twitterpagina’s. 

Neem gerust contact met ons op als u vragen hebt. 

Wat u kunt toevoegen:  

• de naam van het evenement; 
• een beschrijving; 
• data en tijdstippen (meerdaagse evenementen zijn mogelijk); 
• een afbeelding van uw eventuele affiche (een jpg-, png- of gifbestand); 

• het soort evenement: professioneel of openbaar; 
• de locatie van het evenement, aan de hand van een lijst met al geregistreerde locaties. Als uw locatie er niet instaat, kunt u een locatie toevoegen en bewaren zodat u ze later opnieuw kunt gebruiken. Via Google Maps kunnen bezoekers de locatie op een kaart zien; 
• de organisator van het evenement. Sommige organisatoren zijn al geregistreerd. Staat u niet in de lijst? Voeg uw gegevens toe en sla ze op. Zo kunt u ze opnieuw gebruiken voor toekomstige publicaties;  
• website: een link naar de webpagina van uw evenement, bijvoorbeeld op uw website;  
• online-evenement: vink het vakje aan als uw evenement online plaatsvindt (webinar); 

• prijs: laat dit veld leeg als er meerdere tarieven zijn. In dat geval is het beter de tarieven in de beschrijving van het evenement toe te lichten; 
• anti-spam: klik op het vakje Ik ben geen robot; 
• verzenden: als u op deze knop klikt, worden wij op de hoogte gebracht van uw publicatie om ze goed te keuren. Daarna verschijnt uw evenement in de agenda.  

Aline Jeandenans en Charlotte Verdin zijn allebei docent pre- en postnatale yoga. Aline is ook vroedvrouw en geeft vooral yogales aan (toekomstige) moeders zonder papieren bij de vzw Aquarelle. Charlotte richt zich tot meer bevoorrechte (toekomstige) moeders die de middelen hebben om voor private groepslessen te betalen. In beide gevallen zijn de voordelen van yoga onmiskenbaar. De sessies helpen de deelnemers om te gaan met hun zwangerschap, bevalling en kraamperiode. Born in Brussels ontmoette Aline en Charlotte bij Aquarelle voor een dubbelinterview. 

Op een koude ochtend in februari komen beide dames samen aan met de fiets in de Hectoliterstraat. We hebben afgesproken in de lokalen van Aquarelle. Aline Jeandenans bergt haar spullen op terwijl ze uitlegt waarvoor de lokalen gebruikt worden. Hier wordt hulp geboden aan zwangere vrouwen of moeders met een migratieachtergrond die in bestaansonzekerheid leven, geen toegang hebben tot de sociale zekerheid en vaak alleenstaand zijn. Aquarelle biedt hier verschillende niet-medische activiteiten aan (de medische activiteiten bevinden zich in het UMC Sint-Pieter), zoals workshops over anticonceptie en borstvoeding, er is zwangerschapskleding verkrijgbaar, er zijn informatiesessies om toekomstige mama’s voor te bereiden op de geboorte, workshops sociale taalvaardigheid, enz. Daarnaast wordt er pre- en postnatale yoga aangeboden. Daar willen we het vandaag over hebben. Aline en Charlotte gaan zitten in de grote zaal waar de yogalessen normaal gegeven worden. Tussen de matjes, yogariemen, stoelen en andere spullen beginnen we met het interview. 

Kunnen jullie je even voorstellen? 

Charlotte: Ik ben mama van drie kinderen. Tijdens mijn eerste zwangerschap heb ik yoga ontdekt. De groepslessen die ik toen volgde, hebben me goed geholpen bij elk van mijn zwangerschappen, ook tijdens de bevalling en de kraamperiode. Dankzij yoga kon ik mijn lichaam beter begrijpen en aanvoelen. Ik leerde tools om met stress en het onbekende om te gaan. Ook nu nog helpen yoga en meditatie me in mijn dagelijks leven als ouder. Omdat ik sterk overtuigd was van de kracht en het nut van yoga, heb ik een opleiding gevolgd. Want zo kon ik alles wat ik geleerd had ook doorgeven aan de mensen rondom mij. Sinds 2017 ben ik gecertificeerd door de Yoga Alliance. Daarna heb ik me gespecialiseerd in pre- en postnatale yoga. Dankzij mijn yogaopleiding heb ik de afgelopen twee jaar zwangere vrouwen, koppels en jonge moeders mogen begeleiden. Ik geef sessies op verschillende locaties in Brussel, onder andere bij vroedvrouwenpraktijken (Ressources périnaturelles en Zwanger in Brussel).

Aline: Ik werk al enkele jaren als vroedvrouw bij het UMC Sint-Pieter en deels bij Aquarelle, een ziekenhuisdienst voor (toekomstige) moeders die zich in een onregelmatige situatie bevinden. Ik doe postnatale raadplegingen aan huis, waarna ik de fakkel doorgeef aan het ONE of Kind en Gezin. Ik heb voorgesteld om yogalessen in te voeren bij Aquarelle, omdat ik zag dat yoga ontbrak in het activiteitenaanbod van de vzw en omdat ik zelf lessen kan geven. In 2020 zijn de sessies perinatale yoga en voetreflexologie gestart. Ik geef ze zelf, in de lokalen in de Hectoliterstraat.  

Wat is pre- en postnatale yoga precies? 

Aline: Pre- en postnatale yoga is een yogavorm die gericht is op de specifieke behoeften van zwangere vrouwen en jonge moeders die recent bevallen zijn. Tijdens de sessies doen we verschillende houdingen (asana’s) die zorgvuldig geselecteerd zijn op basis van de fase waarin de vrouwen zich bevinden. Om onze lessen voor te bereiden, halen we inspiratie bij verschillende bronnen, waaronder yogadocenten zoals Rita Keller of Geeta Iyengar, maar ook bij meer academische personen uit de medische wereld, zoals dr. De Gasquet (huisarts en yogadocent, expert in perinataliteit), Blandine Calais-Germain en de gynaecologen Frédérick Leboyer en Michel Odent. Tijdens de sessies doen we stretch- en plaatsingsoefeningen. We voeren asana’s (houdingen) heel precies uit, vaak met hulpmiddelen (houten blok, deken, riem, stoel). De oefeningen helpen om het lichaam en de geest te stimuleren, flexibeler en sterker te maken, te kalmeren, ruimte te creëren voor de groeiende baby, en het lichaam (vooral het bekken en perineum) voor te bereiden op de bevalling en de kraamperiode. Er zijn lessen voor na de bevalling, die focussen op het fysieke herstel van het bekken, het perineum en de buikspieren. Die postnatale sessies zijn ook groepslessen, en de baby’s mogen meekomen. Ze duren tussen 1.15 en 1.30 uur en worden elke week georganiseerd om zo veel mogelijk vrouwen te kunnen bereiken. Elke yogales eindigt met een begeleide relaxatie, die de vrouwen erg fijn vinden. 

Wat zijn de voordelen van yoga voor (toekomstige) moeders? 

Charlotte: Voor toekomstige mama’s is yoga enorm waardevol! Yoga helpt hen om in vorm te blijven en te ontspannen, om zwangerschapskwaaltjes te bestrijden (rugpijn, hoge bloeddruk, voortijdige opening van de baarmoederhals, stuitligging, enz.), maar het is ook een middel om contact te leggen met andere toekomstige mama’s (wat helpt om een postnatale depressie te voorkomen), om ervaringen uit te wisselen en om het lichaam voor te bereiden op de geboorte (omgaan met stress en pijn). Ik wil vrouwen ook sensibiliseren, hen aanmoedigen om bewust te worden van hun vaardigheden en die te versterken, voor zichzelf te zorgen, enz. Kortom, hun zwangerschapsproject zelf in handen te nemen. Daarbij hanteer ik een duidelijk feministische invalshoek en beschouw ik de patiënten ook als partners.  

Aline: Yoga behoort tot de Ayurveda, de traditionele Indiase holistische geneeswijze. Yoga doen, betekent voor jezelf willen zorgen. Het gaat erom je algemene gezondheid in balans te brengen, zowel op lichamelijk als op geestelijk vlak. Dit is vooral belangrijk bij de bevalling. Daarna moet je je armen of andere lichaamsdelen versterken om weer in vorm te raken. Via het lichaam begeleid ik vrouwen naar een meer diepgaande transformatie.  

Zijn de sessies toegankelijk voor iedereen en verschillen ze afhankelijk van het publiek? 

Charlotte: Ik moet toegeven dat de (toekomstige) moeders die naar mijn lessen komen vrij comfortabel kunnen leven en geen migratieachtergrond hebben. Ze doen yoga om even te ontsnappen uit hun vaak hectische leven en tijd te nemen voor zichzelf. Ik help hen om hun baby beter te voelen en serener om te gaan met de naderende geboorte. Ik probeer alle vrouwen altijd aan het woord te laten, zodat ze hun gevoelens kunnen uiten en eventueel hun ervaringen kunnen delen. Dat is ook belangrijk na de geboorte, tijdens de kraamperiode. Als je bevallen bent, is je lichaam moe. Je bekken en je ligamenten zijn losser en je moet de nieuwe vrouw accepteren die in zekere zin ook geboren werd (dit proces wordt ook ‘matrescentie’ genoemd). Daarbij is praten opnieuw erg belangrijk. Je moet je gevoelens kunnen uiten en beseffen dat het oké is als je je niet zo goed voelt vlak na de bevalling.  

Aline: Tijdens mijn sessies ontmoet ik vooral Afrikaanse vrouwen, die niet altijd Frans spreken. Taal is bij ons dus niet het belangrijkste communicatiemiddel. Ik moet gebaren gebruiken en aandacht besteden aan non-verbale communicatie. Hoewel ze in het begin vaak terughoudend zijn, begrijpen ze snel dat de sessies alleen maar goed voor hen kunnen zijn. En dan komen ze de volgende keer terug. Bij sommige vrouwen moet ik opletten waar ik hen aanraak als ik hen ondersteun bij de houdingen. Want er kunnen lichamelijke trauma’s zijn, bijvoorbeeld door seksueel geweld. Het is ook vanuit dit besef dat ik deze lessen wilde aanbieden, zodat ook deze vrouwen er baat bij kunnen hebben. Het enige jammere is dat de moeders niet meer mogen meedoen als hun kind één jaar oud is. Dan moeten we hen doorverwijzen naar vzw’s of gemeenschapscentra die yoga aanbieden tegen een lage prijs.  

Na een paar foto’s van de locatie, van een paar details, van beide vrouwen, merk ik dat Aline en Charlotte de hele tijd blijven praten over hun werk. Ze lijken gepassioneerd door de mogelijkheid om praktijken uit te wisselen en te praten over de verschillen die hun sessies teweegbrengen. Dankzij dit dubbelinterview konden ze contact leggen en elkaar (en ons) verder overtuigen van het belang van pre- en postnatale yoga. 

Interview (en foto’s) door Sofia Douieb 

Enkele wetenschappelijke artikelen om verder te gaan :

• DANGEL, Alissa R., DEMTCHOUK, Veronica O., PRIGO, Corinne M. et KELLY, Jeannie C., 2020. Inpatient prenatal yoga sessions for women with high-risk pregnancies: A feasibility study. Complementary Therapies in Medicine. janvier 2020. Vol. 48, pp. 102235. DOI 10.1016/j.ctim.2019.102235.
• DOMÍNGUEZ-SOLÍS, Esther, LIMA-SERRANO, Marta et LIMA-RODRÍGUEZ, Joaquín Salvador, 2021. Non-pharmacological interventions to reduce anxiety in pregnancy, labour and postpartum: A systematic review. Midwifery. 2021. Vol. 102, pp. 103-126. DOI 10.1016/j.midw.2021.103126
• DORAN, Frances et HORNIBROOK, Julie, 2013. Women’s experiences of participation in a pregnancy and postnatal group incorporating yoga and facilitated group discussion: A qualitative evaluation. Women and birth : journal of the Australian College of Midwives DOI 10.1016/j.wombi.2012.06.001
• KWON, Rachel, KASPER, Kelly, LONDON, Sue et HAAS, David M., 2020. A systematic review: The effects of yoga on pregnancy. European journal of obstetrics & gynecology and reproductive biology. 2020. Vol. 250, pp. 171177. DOI 10.1016/j.ejogrb.2020.03.044.
• RAHNEMAEI, Fatemeh Alsadat, FASHAMI, Mahta Abbasi, ABDI, Fatemeh et ABBASI, Mahmoud, 2020. Factors effective in the prevention of Preeclampsia:A systematic review. Taiwanese journal of obstetrics & gynecology. mars 2020. Vol. 59, n° 2, pp. 173182. DOI 10.1016/j.tjog.2020.01.002.
• SREERANJINI, P, MURALEEDHARAN, Anjaly et KRISHNARAJABHATT, Hemavathi, 2018. Combined effect of yoga and sūtikāparicaryā in normal vaginal delivery and caesarean section: Case series. Ancient science of life. 2018. Vol. 37, n° 4, pp. 217221. DOI 10.4103/asl.ASL_15_18.
• STYLES, Amanda, LOFTUS, Virginia, NICOLSON, Susan et HARMS, Louise, 2019. Prenatal yoga for young women a mixed methods study of acceptability and benefits. BMC pregnancy and childbirth. 28 novembre 2019. Vol. 19, n° 1, pp. 449. DOI 10.1186/s12884-019-2564-4.

Een beroep doen op een huwelijksadviseur is een gezond en positief initiatief, zelfs als alles goed lijkt te gaan binnen een koppel. Dat is al zeker het geval als partners van plan zijn om samen een gezin te stichten of als ze net een baby hebben gekregen. Het team van Born in Brussels sprak hierover met Véronique Sorgeloos, een opgewekte en vreugdevolle huwelijksadviseur. Ze was bereid haar ervaring en praktisch advies te delen. 

Op een namiddag in maart werd Véronique Sorgeloos verwacht in de kantoren van Born in Brussels. Daar gaf deze vriendelijke voormalige kapster van in de vijftig hen een inkijk in de werking van het beroep dat ze nu al acht jaar uitoefent. Ze was bereid om zonder taboes, maar natuurlijk met inachtneming van haar beroepsgeheim, met hen te spreken. Véronique biedt koppelsessies, familiesessies en individuele sessies aan. Ze werkt daarnaast ook in het kader van palliatieve zorg, ze begeleidt en adviseert personen die terminaal ziek zijn of die euthanasie willen plegen thuis.

Wat is het verschil tussen relatietherapie bij een psycholoog en een consultatie bij een huwelijksadviseur?

Het belangrijkste verschil is de duur van de verbintenis. Huwelijksadvies vindt plaats in het hier en nu en is eerder een proactieve ondersteuning waarbij vooral concrete en huidige moeilijkheden in een relatie worden aangepakt. Als de crisis die je doormaakt eenmalig lijkt te zijn, als het om een zeer concreet en tijdelijk probleem gaat waarover je advies van een deskundige nodig hebt en als je je niet aan een werk van lange adem wilt wagen, dan is huwelijksadvies een geschikte oplossing. Psychotherapie daarentegen vereist een verbintenis van lange duur en diepgaand psychotherapeutisch werk. Een psycholoog moet diagnoses en psychologische beoordelingen kunnen stellen op basis van een langdurige uitwisseling. Zelf moet ik koppels vijf tot zeven keer kunnen zien om hun moeilijkheden volledig te doorgronden en hen praktisch advies te geven. Als ik merk dat een van de partners verdere psychologische ondersteuning nodig heeft, verwijs ik hem of haar door naar een psycholoog.

Hoe verloopt een sessie met een huwelijksadviseur doorgaans?

Ik stel mezelf op als vertrouwenspersoon of zelfs als vriend, iemand aan wie je alles kunt vertellen (zelfs meer dan aan je eigen moeder). Ik luister eerst naar het koppel, ik analyseer hun gedrag, wat ze niet zeggen, wat ze anders dan met woorden zeggen … Dan neem ik voor elke partner afzonderlijk de tijd om te horen wat ze niet aan elkaar vertellen. Ik beantwoord vragen en twijfels. Op het eerste gezicht of voor een specifieke situatie kan een huwelijksadviseur minder intimiderend lijken dan een geestelijke gezondheidswerker. Ik begin de sessie vaak met wat humor. Ik relativeer de dingen en zeg dat het allemaal niet onoverkomelijk is, dat we ongetwijfeld een oplossing zullen vinden. Wat voor mij heel belangrijk is, is je goed leren voelen over jezelf om je beter te kunnen voelen met twee. Zelfvertrouwen is écht de sleutel. 

Wat kan een huwelijksadviseur doen voor een koppel dat een kind wil krijgen of dat er net eentje gekregen heeft?

Koppels die bij mij komen met een kinderwens, hebben meestal al geprobeerd om een baby te maken, maar zonder succes. Er is dan wrijving en twijfel, iets waarover ze zeker moeten communiceren. Ik raad hen dan weer aan te relativeren, en wijs hen erop dat er voldoende oplossingen bestaan! Tijdens de zwangerschap ontstaan ook vragen over de toekomstige opvoeding van het kind, over gedeelde visies of meningsverschillen … En ik heb ook eens een koppel ontmoet dat net hun kind in het kraambed had verloren. In dat geval ontdek je misschien een andere kant van je partner en verwijt je hem of haar dat hij of zij niet op dezelfde manier als jij rouwt, misschien neemt de ander een houding aan die je niet van hem of haar had verwacht … Je moet je eerst en vooral op jezelf kunnen concentreren, maar ook in staat zijn de reactie van de ander te aanvaarden, en een zekere stabiliteit herwinnen. In ieder geval moet je proberen de pijn van de ander ook niet zelf te dragen. Zodra het kind er is, komen er andere problemen om de hoek kijken en is gezinstherapie altijd een optie. Een nieuw samengesteld gezin is daar een mooi voorbeeld van: dat is een avontuur dat zorgvuldig en weloverwogen moet worden aangegaan. Ik probeer dan elk lid van het gezin gerust te stellen en hun situatie een op positieve manier te benaderen. In het algemeen probeer ik in mijn werk altijd het positieve in te zien en mijn patiënten dat ook te laten doen. 

Gebruik je nog andere waarden zoals positiviteit in je werk?

Ik probeer humor te gebruiken, de situatie te relativeren, tot de kern van de zaak door te dringen, zo empathisch mogelijk te zijn en toch een zekere professionele afstand te bewaren … Ik denk ook dat je gezond genoeg moet zijn om dit werk te doen en patiënten op een verstandige en serene manier te kunnen helpen. Als ik mijn patiënten voor het eerst ontmoet, dan vertel ik hen vaak: “Ik ben Mary Poppins en mijn tas zit vol oplossingen”. Zo voelen mijn patiënten dat ze in goede handen zijn, en zijn ze vrij snel ontspannen, wat goed is voor het vertrouwen. Ten slotte aarzel ik niet om iemand door te verwijzen naar een psycholoog of zelfs een psychiater. Dat gebeurt soms als ik het gevoel heb dat de situatie voor een van de partners ernstiger is of als ik zelf niet meer kan helpen en meer diepgaand onderzoek nodig is. Dat is ook deel van huwelijksadvies: je grenzen aanvaarden en de fakkel doorgeven wanneer het nodig is. Als huwelijksadviseur houd je één doel voor ogen: het mentaal welzijn van je patiënten. 

Interview door Sofia Douieb en Emmanuelle Van Besien