Net als de Iris Ziekenhuizen Zuid en de Delta-Chirec ziekehuis, UMC Sint-Pieter onlangs voor de vierde keer op rij bekroond tot ‘Babyvriendelijk ziekenhuis’ (BFHI). Met dit kwaliteitslabel, dat in het leven werd geroepen door de WGO en UNICEF, erkent de FOD Volksgezondheid de inspanningen die materniteiten doen om moeders en pasgeborenen de beste kansen te geven op gezondheid en welzijn.
In Brussel verkregen slechts zes materniteiten dit label dat om de vier jaar wordt toegekend: UMC Sint-Pieter (Iris), de Iris Ziekenhuizen Zuid, UMC Brugmann-UKZKF, Erasmus Ziekenhuis, Kliniek Sint-Jan en CHIREC – E.Cavell. De Iris Ziekenhuizen Zuid en het UMC Sint-Pieter waren de eersten in 2006. De Kliniek Sint-Jan kreeg het label voor het eerst in 2008. Dat houdt in dat ze sindsdien onafgebroken werk maken van een betere zorg en communicatie naar de toekomstige ouders.
Om de vier jaar onderzoekt een internationaal auditcomité van de WGO en UNICEF, samen met de FOD Volksgezondheid, welke Belgische ziekenhuizen voldoen aan de criteria voor het verkrijgen van het ‘Babyvriendelijk Ziekenhuis’ label. Zo moeten alle zorgverleners en artsen die werken in de diensten en consultaties voor moeder-baby de toekomstige ouders uitgebreid inlichten over de verschillende aspecten van borstvoeding. Bovendien moet worden aangetoond welke concrete initiatieven er bestaan om moeders en baby’s te steunen. Het doel is om elke baby vanaf de geboorte de beste kans op succesvolle borstvoeding te geven.
Criteria om het label te behalen
Om het BFHI-label te verkrijgen moet een materniteit beantwoorden aan welomlijnde criteria:
de tien voorwaarden toepassen die borstvoeding promoten (bv. een borstvoedingsbeleid goedkeuren dat schriftelijk is geformuleerd en systematisch bekend is gemaakt aan het personeel in de gezondheidszorg, het volledige personeel in de gezondheidszorg de nodige vaardigheden geven om dit beleid uit te voeren, alle zwangere vrouwen informeren over de voordelen van borstvoeding en de praktijk ervan…)
de fysieke en psychische behoeften van de moeders tijdens de arbeid en de bevalling respecteren, Mother Friendly care;
de gezinnen beschermen tegen alle commerciële invloeden wat zuigelingenvoeding betreft, zodat de praktijk van gezondheidswerkers niet negatief wordt beïnvloed.
UMC Sint-Pieter, bijzonder trots op dit label
“Het team lactatiekundigen van UMC Sint-Pieter ontmoet dagelijks ouders voor en na de geboorte. Ze hebben ook de zware taak om al het personeel en nieuwe krachten die met ouders werken in de kraamafdeling op te leiden. Hun motivatie en betrokkenheid bij het verkrijgen van het label is aanzienlijk”, zegt Bénédicte Goubau, hoofdverloskundige van de afdeling verloskunde in UMC Sint-Pieter, in een persbericht. Ze voegt eraan toe: “Moeders in staat stellen om voor hun baby’s te zorgen is een van de belangrijkste factoren voor het succes van borstvoeding en wij zijn er om hen te begeleiden en te ondersteunen tijdens hun zwangerschap en hun verblijf in het ziekenhuis.”
Kind&Gezin, gezondheidsorganisatie voor gezinnen in Vlaanderen en Brussel (gelijkwaardig aan ONE voor Franstaligen), heeft onlangs de groeicurves bijgewerkt na twintig jaar, waarbij rekening wordt gehouden met nieuwe trends, met name de aanzienlijke toename van borstvoeding.
De oude curves, gebaseerd op gegevens van enkele jaren geleden, weerspiegelen niet langer de huidige realiteit. Diederik Vancoppenolle, wetenschappelijk adviseur van het Agentschap Opgroeien (waarvan Kind&Gezin deel uitmaakt ), benadrukt in de krant Het Laatste Nieuws de noodzaak om deze curves aan te passen om de groei van het aantal moeders dat borstvoeding geeft en veranderingen in voedingspraktijken weer te geven.
Huidige trends: toename van borstvoeding
In 2022 koos 82% van de moeders voor borstvoeding, wat een stijging van 5% betekent in het afgelopen decennium. Bij moeders met een migratieachtergrond blijft de helft borstvoeding geven na zes maanden. Om deze groeiende diversiteit te weerspiegelen, is de steekproef uitgebreid.
Uitgebreide gegevens en concrete resultaten
De nieuwe curves, gebaseerd op 468.373 metingen bij bijna 50.000 kinderen geboren tussen 2006 en 2019 na 37 weken zwangerschap, tonen aan dat zuigelingen die na zes maanden borstvoeding krijgen gemiddeld 0,7 centimeter langer zijn en ongeveer 500 gram meer wegen dan zij die flesvoeding krijgen. Deze verschillen vervagen na een jaar, en de hoofdomtrek blijft onveranderd.
Geruststelling voor ouders: borstvoeding als norm
Volgens professor en kinderarts (VUB en UZ Brussel) Jean De Schepper, geïnterviewd door de krant Het Laatste Nieuws, is borstvoeding nu de norm, met aanzienlijke gezondheidsvoordelen. De bezorgdheid van ouders over de groei van hun kinderen zou moeten verminderen, omdat de nieuwe curves deze realiteit weerspiegelen. De duur van de borstvoeding is gekoppeld aan voordelen zoals bescherming tegen obesitas, diabetes, bepaalde infecties en zelfs eierstokkanker bij de moeder.
Het Agentschap Opgroeien handhaaft zijn eigen curves, aangepast aan de etnische diversiteit in België, in plaats van die van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) over te nemen, in overeenstemming met de specifieke kenmerken van het land.
In 2023 hebben de Brusselse politici de ambitie geuit om een strategie uit te werken die de perinatale sector ondersteunt. Zo werd eind 2023 het Geïntegreerd Welzijns- Gezondheidsplan, met een luik over perinatale zorg, goedgekeurd. Daarnaast worden vanaf januari, in drie fasen, nieuwe normen voor de kwaliteit en toegankelijkheid van Brusselse ziekenhuizen ingevoerd, ook voor de perinatale sector.
Born in Brussels zet zich in om ouders en professionals te informeren over nieuwe ontwikkelingen in de Brusselse perinatale sector. Elk jaar zijn er nieuwe elementen die het vermelden waard zijn. Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan is weliswaar niet nieuw, maar het is belangrijk om te weten dat het perinatale luik eindelijk is goedgekeurd en binnenkort zal worden toegepast. Daarnaast werd het startschot gegeven voor de nieuwe normen inzake toegankelijkheid en zorgkwaliteit voor alle Brusselse ziekenhuizen. Er zijn specifieke regels voor perinatale zorg, die ingevoerd worden in januari 2024, september 2024 en mei 2025.
Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan: ontwikkeling van een strategie voor perinatale zorg in Brussel
Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan (GWGP) is het resultaat van een langdurig proces en werd in december 2023 goedgekeurd door het Brussels Parlement. Het heeft als doel het welzijns- en gezondheidsbeleid te integreren, met de nadruk op gezondheidsbevordering, toegang tot rechten en diensten, en de vermindering van sociale ongelijkheid in gezondheid.
De perinatale sector kreeg een prominente plaats in het GWGP, gelet op de sociale ongelijkheid in verband met geboortes in Brussel. Omdat de eerste 1000 dagen van een kind bepalend zijn, beveelt het plan aan om te investeren in preventie rond de zwangerschap, geboorte en de vroege kinderjaren. Dat zijn cruciale momenten voor het ontstaan van sociale ongelijkheid in gezondheid.
Dit zijn de punten die het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan wil verbeteren:
– Kindersterfte verlagen
Een van de belangrijkste doelstellingen van het GWGP is de kindersterfte verlagen, vooral doodgeboorte en perinatale sterfte. Die problemen zijn nauw verbonden met de bestaansonzekerheid van bevolkingsgroepen. Het plan wil vroegtijdig optreden door zwangere vrouwen in kwetsbare situaties volledige medische en sociale opvolging te bieden, waarbij de obstakels van de institutionele versnippering van perinatale zorg overwonnen worden.
– Gynaecologisch en verloskundig geweld bestrijden
Het GWGP zet zich ook in voor de strijd tegen gynaecologisch en verloskundig geweld en tegen genitale verminking van vrouwen. Het plan zal de bewustmaking en voorlichting van de doelgroepen en professionals in de volledige perinatale sector versterken om dergelijk geweld te voorkomen en te bestrijden.
– Seksueel overdraagbare aandoeningen voorkomen
Als antwoord op de hogere prevalentie van bepaalde seksueel overdraagbare aandoeningen in Brussel wil het GWGP ondersteuning bieden aan de actoren in het veld die verantwoordelijk zijn voor de preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Zo draagt het plan bij aan een totaalaanpak om de seksuele gezondheid in Brussel te verbeteren.
Nieuwe normen voor de toegankelijkheid en de zorgkwaliteit van Brusselse ziekenhuizen
De Brusselse ministers hebben onlangs een revolutionair besluit goedgekeurd om de perinatale zorg in Brusselse ziekenhuizen te verbeteren. Die reeks baanbrekende maatregelen is bedoeld om de coördinatie tussen ziekenhuizen en vroedvrouwen te versterken, om thuiszorg na de bevalling te verzekeren. Vrouwen die ervoor kiezen om tijdens hun zwangerschap thuis opgevolgd te worden door een vroedvrouw, kunnen die begeleiding ook in het ziekenhuis krijgen, wat een belangrijke vooruitgang betekent voor de totaalzorg tijdens de periode rond de geboorte.
Daarnaast bevordert het besluit een algemene reorganisatie van de ziekenhuisdiensten om de toegang tot het recht op euthanasie en abortus te verzekeren, de zorgcontinuïteit tussen medische teams te verbeteren en de samenwerking tussen ziekenhuizen en thuiszorgdiensten te versterken, met name voor geestelijke gezondheidszorg en palliatieve zorg. Zorginstellingen worden ook aangemoedigd om hun beleid voor voortdurende kwaliteitsverbetering te formaliseren, met een regelmatige bijwerking en monitoring op basis van indicatoren die de GGC heeft vastgesteld. Tegelijkertijd moeten ze inspanningen voor milieubeheer bevorderen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Die vernieuwingen treden stapsgewijs in werking, in januari 2024, september 2024 en maart 2025.
Enkele cijfers
Elk jaar zijn er meer dan 22.000 geboortes op het grondgebied van Brussel-Hoofdstad, in een cultureel zeer diverse omgeving. Brussel wordt bovendien gekenmerkt door sterke sociaal-economische, demografische en gezondheidsverschillen tussen de verschillende wijken. 41% van de kinderen en jongeren groeit op in een gezin waar het inkomen onder de armoederisicogrens ligt. 12% van de huishoudens zijn eenoudergezinnen, waarbij de ouder in 86% van de gevallen een vrouw is. Het kindersterftecijfer is tweemaal zo hoog (5/1.000) in huishoudens zonder inkomen als in huishoudens met twee inkomens, en ook de levensverwachting bij de geboorte verschilt aanzienlijk naargelang van het sociaal-economische niveau van de woongemeente. Die cijfers en de vaststellingen die daaruit voortvloeien, wijzen op grote uitdagingen om ervoor te zorgen dat alle Brusselse kinderen gezond en wel kunnen opgroeien.
De vzw Droits Quotidiens is gespecialiseerd in duidelijke juridische taal en heeft nieuwe informatie op haar website geplaatst over de toegang tot gezondheidszorg voor buitenlanders (alleen in het Frans). De informatiefiches die ze bieden, zijn gratis beschikbaar tot het einde van 2024.
De juridische inhoud is gemakkelijk toegankelijk op de website Droits Quotidiens, via het tabblad “Etrangers” (Buitenlanders), dat een aantal thema’s biedt, waaronder “Etrangers et soins de santé” (Buitenlanders en gezondheidszorg).
Etrangers et soins de santé (Buitenlanders en gezondheidszorg) – website Droits Quotidiens
De nieuwe informatiefiches zijn georganiseerd in een boomstructuur met vier niveaus om gemakkelijk zoekopdrachten te verfijnen en de fiche te vinden die overeenkomt met de specifieke situatie van de buitenlander. Het tweede niveau heeft drie thema’s: Statut de séjour et aides pour payer les soins de santé (Verblijfsstatuut en hulp bij kosten voor gezondheidszorg) – L’aide médicale urgente (Dringende medische hulp) – Séjour médical (Medisch verblijf).
Het vierde niveau bevat meer dan 35 informatiefiches in duidelijke juridische taal. Ze vermelden met de volgende inhoud: de datum waarop de inhoud is bijgewerkt, de regio’s waar de informatie geldt, de informatie zelf, eventuele bijlagen of voorbeelden van in te vullen documenten en links naar verwante fiches om de informatie aan te vullen.
Vzw Droits Quotidiens
De vzw bestaat al twintig jaar en wil de wet toegankelijk en begrijpelijk maken voor de meest kwetsbaren. Ze biedt verschillende diensten aan, zoals juridische bijstand voor maatschappelijk werkers en opleidingen, maar ze schrijft ook inhoud op maat en verhuurt inhoud voor andere websites, enz. Om al die opdrachten uit te voeren, bestaat het team uit juristen die gespecialiseerd zijn in verschillende vakgebieden, met als motto: “Iedereen wordt verondersteld de wet te kennen, maar je moet ze wel begrijpen.”
Droits Quotidiens en Born in Brussels werken samen
Het is logisch voor Born in Brussels om een beroep te doen op dit team om kwaliteitsvolle inhoud te bieden over juridische kwesties voor jonge en toekomstige ouders. Het voordeel is dat de wettelijke informatiefiches in onze rubriek Rechten en procedures automatisch worden bijgewerkt. Verschillende thematische tabbladen geven je toegang tot meer dan 130 informatiefiches.
–> Ontdek hier de gratis beschikbare inhoud (alleen in het Frans).
Door te kiezen voor vivalis.brussels als nieuwe benaming, willen de Diensten van het Verenigd College (DVC) van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie – waaronder Born in Brussels – hun missie op het gebied van volksgezondheid en sociale preventie benadrukken. Kortom, een nieuwe, duidelijkere en sprekendere identiteit voor de Brusselaars.
Born in Brussels maakt sinds kort deel uit van het Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, dat op zijn beurt deel uitmaakt van vivalis.brussels. Born in Brussels is een van de vier aspecten van de missie van het Observatorium: “Informatie voor de Brusselaars en professionelen via wetenschappelijke projecten”.
Betere identificatie van vaardigheden
De visuele identiteit van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en haar administratie, de Diensten van het Verenigd College, heeft sedert de oprichting in 1989 geen grote grafische veranderingen ondergaan. De huidige beslissing om een nieuwe identiteit aan te nemen, weerspiegelt de wens om na te denken over de positie van de administratie en haar missie. Vivalis.brussels is gekozen om de vaardigheden van de Diensten van het Verenigd College op het gebied van gezondheid en welzijn beter te identificeren en zo elke verwarring met de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie uit te sluiten.
Vitaliteit, leven en welzijn
Meer beknopt en gemakkelijker te onthouden, maakt vivalis.brussels het ook mogelijk om de communicatie voor de burger te vergemakkelijken, door juridisch-technocratische terminologie te vermijden. Visueel wordt de nadruk gelegd op de V om vitaliteit, leven en welzijn te benadrukken. De slogan “Voel je goed, leef beter” maakt het beter begrijpen van de missies en de rol van de administratie mogelijk.
Deze nieuwe identiteit is het resultaat van participatief werk, waarbij medewerkers van de DVC betrokken waren bij workshops en denkgroepen. Het doel was om het begrip van de missies van de administratie, met name op het gebied van gezondheid en welzijn, te verbeteren bij de Brusselse burgers en de partners actief in deze sectoren.
Symbool voor de transformatie van de administratie
Het moment om deze verandering door te voeren is niet toevallig en markeert het afsluiten van de periode van de gezondheidscrisis. Het symboliseert de transformatie van de administratie, die nu alle bevoegdheden van de 6e staatshervorming op zich neemt, met name op het gebied van preventieve geneeskunde, risicobeheer en hervorming van de eerstelijnszorg.
Deze nieuwe identiteit weerspiegelt ook de wens om zich te conformeren aan de regionale grafische normen, net als andere Brusselse administraties zoals safe.brussels (ter vervanging van BPV), urban.brussels (GOBSE) en paradigm (CIBG).
Merk op dat de benaming “Diensten van het Verenigd College” zal worden behouden voor officiële handelingen, zoals overeenkomsten en subsidieverantwoordingen.